Xin chào các bạn, mình là Micheal Hoang, Chevening Scholar khoá 21/22 và sẽ học Thạc sỹ Luật Sở hữu trí tuệ tại Đại học Queen Mary, London vào tháng 9 này.

Hôm nay, mình xin chia sẻ với các bạn một số kinh nghiệm viết bài luận Career Plan trong bộ hồ sơ xin học bổng Chevening. Xin lưu ý với các bạn rằng bài viết này không nhằm mục đích chia sẻ về cách thức định hướng, lựa chọn nghề nghiệp, mà là làm thế nào để Hội đồng đánh giá thấy được sự trưởng thành và xứng đáng của các bạn thông qua bản kế hoạch nghề nghiệp của mình.

1. Vị trí của Career Plan Essay

Như các bạn đã tìm hiểu, hồ sơ xin học bổng Chevening luôn bao gồm 04 bài luận: (1) Leadership; (2) Networking; (3) Studying in the UK; and (4) Career Plan. Vậy là theo thứ tự hoàn thiện hồ sơ online, Career Plan được coi là bài luận cuối cùng mà ứng viên Chevening phải hoàn thành. Tuy nhiên, ngay từ khi nộp hồ sơ, mình nhận thức rằng Career Plan là bài luận cơ sở để phát triển các bài luận còn lại. Ví dụ như, khoá học mình lựa chọn phải có mối liên hệ mật thiết với nghề nghiệp và sự phát triển của bản thân trong tương lai; và mình có rất nhiều ví dụ thực tế để chứng tỏ khả năng lãnh đạo và kết nối mạng lưới, nhưng chỉ lựa chọn các ví dụ có liên quan nhiều và trực tiếp đến định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Cuối cùng, mình dành thời gian để hoàn thiện bài luận về Career Plan trước tiên; điều này giúp mình hoàn thiện các bài luận còn lại rất dễ dàng và có tính thuyết phục cao. Mình tin rằng khi các bạn suy nghĩ về Career Plan càng nhiều, sự liên kết giữa 04 bài luận của các bạn càng cao và sẽ càng dễ thuyết phục Hội đồng đánh giá.

2. Thể hiện niềm đam mê với nghề nghiệp tương lai

Phải thừa nhận rằng, công việc với nhiều người hiện nay chỉ là để có chỗ sáng đi, tối về, có một nguồn thu nhập nhất định; nói cách khác, niềm đam mê công việc là một thứ xa xỉ đối với họ ^ ^ Tuy nhiên, là một ứng viên Chevening, các bạn cần, thông qua bài luận của mình, chứng tỏ rằng bản thân thực sự đam mê với nghề nghiệp tương lai và sẽ còn tiếp tục nhiệt tình với công việc đó sau 10-20 năm nữa. Mình đặt tiêu chí này lên đầu tiên bởi theo kinh nghiệm của bản thân, mình tin rằng chỉ khi có niềm đam mê và thích thú với công việc thì chúng ta mới thực sự dành đủ thời gian và tâm trí cho nó, khi đó mới có thể phát huy hết năng lực của bản thân để đóng góp cho xã hội ở mức tối đa; và cũng chỉ có đam mê mới có thể giúp chúng ta vượt qua được những chao đảo trong công việc và tiếp tục trên con đường mà mình lựa chọn. Chevening cấp học bổng để nuôi dưỡng những niềm đam mê như thế! Bản thân mình tin rằng đã chiếm trọn tình cảm của Hội đồng đánh giá bằng chính niềm đam mê đối với lĩnh vực pháp luật và thực thi quyền sở hữu trí tuệ.

3. Rõ ràng trong định hướng nghề nghiệp tương lai

Niềm đam mê được đề cập ở trên không có nghĩa là mơ hồ, hão huyền, mà cần phải rõ ràng và thực tế. Chevening tìm trao học bổng cho các ứng viên có định hướng rõ ràng “mình là ai trong khoảng thời gian ít nhất là 05-10 năm tới”. Tính rõ ràng không chỉ được thể hiện qua việc điểm tên từng mục tiêu cụ thể, mà còn qua việc đưa ra và phân tích các cơ sở hợp lý để đạt được những mục tiêu đó, cho Hội đồng đánh giá thấy được kế hoạch nghề nghiệp đó là khả thi.  

Bạn không thể dành được học bổng nếu định hướng nghề nghiệp còn mơ hồ theo kiểu “vừa đi vừa dò”. Chevening không giới hạn tuổi của ứng viên; do vậy, hàng năm đều có sự đa dạng về tuổi tác của các ứng viên nộp học bổng. Có người vừa đủ 02 năm kinh nghiệm làm việc, nhưng cũng nhiều người có tới chục năm kinh nghiệm, thậm chí là hơn thế. Mỗi người có một kế hoạch nghề nghiệp riêng cho tương lai. Điều quan trọng là các bạn cần hiểu rằng kế hoạch nghề nghiệp rõ ràng là một thứ vũ khí không thể thiếu, thậm chí là mang tính quyết định để chiếm được tình cảm và lòng tin từ Hội đồng đánh giá.

4. Khả năng đóng góp cho xã hội thông qua kế hoạch nghề nghiệp tương lai

Khả năng đóng góp cho xã hội của ứng viên là một trong những tiêu chí quan trọng tạo nên sự khác biệt giữa ứng viên này với ứng viên khác. Chevening tìm kiếm những ứng viên có khả năng mang lại giá trị lợi ích cho xã hội bằng chính kiến thức và đam mê của mình. Do vậy, lợi thế sẽ thuộc về những bạn hiểu rõ khả năng đóng góp cho xã hội của bản thân thông qua con người và vị trí mà mình hướng tới trong tương lai. Là một ứng viên Việt Nam, các bạn cần hiểu rằng những giá trị đóng góp cho xã hội cần gắn liền với sự phát triển của Việt Nam, với sự gắn kết và phát triển trong mối quan hệ giữa Việt Nam và UK, đồng thời, gắn liền với các hoạt động hợp tác, hỗ trợ phát triển của UK tại Việt Nam và khu vực mà Việt Nam là thành viên như ASEAN, Asia-Pacific,…. Những giá trị này có thể được đóng góp trực tiếp hoặc gián tiếp, nhưng điều quan trọng là các bạn cần cho Hội đồng đánh giá thấy được bản thân mình có giá trị cho xã hội và cộng đồng thông qua kế hoạch nghề nghiệp trong tương lai.

5. Mục tiêu như thế nào thì được đánh giá cao?

Như đã nói ở trên, trong phạm vi bài viết này, mình không có tham vọng định hướng nghề nghiệp cho bất kỳ ai bởi chính các bạn mới là người hiểu mình muốn gì và có khả năng làm gì nhất! Mình nhận thấy rất nhiều bạn cho rằng cần phải đặt ra mục tiêu trở thành người giữ vị trí rất cao trong hệ thống chính trị hoặc trong xã hội để gây ấn tượng mạnh với Hội đồng đánh giá. Tuy nhiên, mình cho rằng đó là một suy nghĩ không hoàn toàn hợp lý.

Mỗi người có một mục tiêu nghề nghiệp riêng. Các bạn có thể định hướng mong muốn trở thành lãnh đạo trong lĩnh vực công hoặc trở thành chuyên gia trong lĩnh vực chuyên môn của mình, các bạn cũng có thể lựa chọn trở thành người phục vụ cộng đồng, chăm sóc con người, bảo vệ môi trường hoặc tiếp tục học lên PhD và phấn đấu trở thành Phó Giáo sư, Giáo sư,…. Không ai có quyền đánh thuế giấc mơ và mọi ước mơ đều được tôn trọng và đánh giá cao như nhau. Với kinh nghiệm xin học bổng của bản thân, mình cho rằng điều quan trọng khi nộp hồ sơ xin học bổng Chevening hay bất cứ học bổng nào khác là các bạn cần hiểu rõ bản chất công việc và mục tiêu mà các bạn đang hướng tới và chứng minh cho Hội đồng đánh giá thấy được kế hoạch nghề nghiệp đó có sự gắn kết chặt chẽ với công việc mà các bạn đang làm, với những gì mà các bạn sẽ học ở UK và phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cũng như năng lực của mỗi người.

6. Cách tiếp cận phù hợp  

Chevening giới hạn mỗi bài luận chỉ được viết trong phạm vi tối đa 500 từ, tức là các bạn chỉ được phép viết từ 500 từ trở xuống cho mỗi bài luận; quá 01 từ cũng đủ khiến hồ sơ của bạn không hợp lệ ^ ^ Mình cho rằng, với số lượng cho phép tối đa 500 từ cho mỗi bài luận, các bạn cần có cách tiếp cận trực tiếp, vừa phản ánh được khía cạnh xã hội, vừa phản ánh được khía cạnh chuyên nghiệp trong lĩnh vực của mình.

Trước khi viết, nhiều bạn có thể cho rằng 500 từ là quá nhiều và việc viết 04 bài luận với 500 từ mỗi bài quả là cơn ác mộng ^ ^ Một số bạn đặt câu hỏi có thể viết bài luận với 250, 300 hoặc bất cứ số lượng nào ít hơn 500 từ không? Câu trả lời là tất nhiên là có bởi Chevening cho phép như vậy. Tuy nhiên, mình cho rằng Chevening có lý do phù hợp để đưa ra quy định về số từ tối đa; do đó, mình luôn tận dụng tối đa số từ cho phép khi nói về kỹ năng, kinh nghiệm và kế hoạch nghề nghiệp của bản thân. Với mình, việc gọt rũa bài luận để chỉ còn tối đa 499-500 từ là cả một quá trình cân đo, đong đếm, “so ni, đóng dày” thực sự vất vả, đôi lúc còn rơi vào tình huống “dở khóc, dở cười” kiểu “bỏ thì thương, mà vương thì tội”! Kết quả là trong số 04 bài luận trong bộ hồ sơ xin học bổng Chevening, có 02 bài luận 499 từ và 02 bài còn lại là 500 từ (trong đó có bài luận về Career Plan). Sau bao nỗ lực, mình cho rằng những nỗ lực đó hoàn toàn xứng đáng! Xin lưu ý các bạn về vấn đề này và mong các bạn cũng tận dụng để thể hiện tốt nhất bản thân mình với Hội đồng đánh giá.

Trên đây là một số kinh nghiệm viết bài luận Career Plan mình muốn chia sẻ với các bạn có ý định xin học bổng Chevening. Bài chia sẻ chỉ phân tích các khía cạnh chung và những điều cần đặc biệt lưu ý khi viết Career Plan Essay. Mỗi người trong số các bạn đều có một chiến lược chuẩn bị và viết bài khác nhau dựa trên câu chuyện của riêng mình. Đồng thời, xin học bổng là một quá trình đòi hỏi đầu tư nhiều thời gian, công sức để chuẩn bị và thực hiện.

Chúc các bạn vững bước trên con đường chinh phục Chevening và sớm đạt thành công!

Tác giả: Micheal Hoang, Chevening Scholar khoá 2021/2022

Photo by Christin Hume on Unsplash